"Знаёмцеся наш музей"
|
|
|||||||||||||||||||||
|
|
 |
Адзін з аддзелаў музея прысвечаны чалавеку, імя якога сёння вядома ва ўсім свеце – Ігнату Дамейкy. У 2007 годзе спаўнялася 205 гадоў з дня яго нараджэння. Наш суайчыннік, знакаміты навуковец, мінеролаг, геолаг, даследчык радовішчаў карысных выкапняў, рэарганізатар вышэйшай асветы Рэспублікі Чылі, абаронца індзейцаў Араўканіі, рэктар універсітэта ў Санцьяга, 46 гадоў ён вучыў і выхоўваў у незалежнай Чылі. Па яго падручніках вучыліся і вучацца студэнты Чылі, Перу, Мексікі. На двух кантынентах знаходзіцца больш за 70 помнікаў, мемарыяльных знакаў, разнастайных шыльдаў, на якіх напісана імя Ігната Дамейкі. Бібліяграфія Ігната Дамейкі: кнігі, вершы, артыкулы пра жыццё і дзейнасць чылійскага апостала навукі і адукацыі – налічвае 4500 найменняў. Не выпадкова ЮНЕСКА абвясціла 2002 год годам Ігната Дамейкі.
Один из отделов музея посвящен человеку, имя которого сегодня известно во всем мире - Игнату Домейке. В 2017 году исполнялось 215 лет со дня его рождения. Наш соотечественник, знаменитый ученый, минеролог, геолог, исследователь месторождений полезных ископаемых, реорганизатор высшего просвещения Республики Чили, защитник индейцев Араукании, ректор университета в Сантьяго, 46 лет он учил и воспитывал в независимой Чили. По его учебникам учились и учатся студенты Чили, Перу, Мексики. На двух континентах находится более 70 памятников, мемориальных знаков, разнообразных вывесок, на которых написано имя Игнатия Домейко. Библиография Игнатия Домейко: книги, стихи, статьи о жизни и деятельности чилийского апостола науки и образования - насчитывает 4500 наименований. Не случайно ЮНЕСКО объявила 2002 год годом Игнатия Домейко.
One section of the museum is dedicated to the man, whose name is known all over the world – Ignat Dameyko. In 2017, it was 215 years since his birth.
Our compatriot, a famous scientist, mineralogist, geologist, explorer of mineral deposits, reorganizer of higher education of the Republic of Chile, defender of the Araucanian Indians, rector of the University of Santiago, he taught and educated in independent Chile for 46 years. Students from Chile, Peru, and Mexico use his textbooks.
On two continents, there are more than 70 monuments, memorial signs, a variety of signs that bear the name Ignat Domeyko. Bibliography Ignat Domeico: books, poems, articles on the life and work of the Chilean apostle of science and education - there are 4,500 titles. UNESCO declared 2002 the year of Ignatius Domeiko.
Паводле прысуду па справе філарэтаў і філаматаў Дамейку выслалі ў маёнтак Заполле пад нагляд паліцыі. Здзіслаў Сіцька піша, што пазбаўлены права займаць якую б не было пасаду, магістр філасофіі гаспадарыў у маёнтку Заполле “з кніжкаю ў руках”. Тут Жэгота, як назваў яго Адам Міцкевіч у паэме “Дзяды”, слыў найлепшым у Літве эканомам. Яму даводзілася лячыць хворых сялян, прышчэпваць новыя гатункі яблыкаў і груш, замяняць ветэрынара. Па звестках Здзіслава Яна Рына, тут, у Заполлі, наведаў Дамейку Адам Міцкевіч, бывала ў яго і Марыля Верашчака, аб гэтым піша сам Дамейка. Тут ён збіраўся будаваць дом. Але пачалося паўстанне 1830 года, якое крута змяніла лёс і ўсё жыццё выгнанніка.
Сустрэча ў жніўні 1831 года ў Заполлі з філарэтам Казакевічам, крыху пазней з Канстанцінам Залескім і Вінцэнтам Непакайчыцкім прывяла яго ў паўстанцкі атрад генерала Хлапоўскага, які 13 ліпеня 1831 года быў інтэрніраваны ў Прусію.
Согласно приговору по делу филаретов и филоматов Домейко выслали в имение Заполье под надзор полиции. Здислав Ситько пишет, что лишенный права занимать какую бы ни было должность, магистр философии хозяйничал в имении Заполье "с книжкой в руках". Здесь Жегота, как назвал его Адам Мицкевич в поэме "Дзяды", слыл лучшим в Литве экономом. Ему приходилось лечить больных крестьян, прищеплять новые сорта яблок и груш, заменять ветеринара. По сведениям Здислава Яна Рина, здесь, в Заполье, посетил Домейко Адам Мицкевич, бывало у него и Марыля Верещака, об этом пишет сам Домейко. Здесь он собирался строить дом. Но началось восстание 1830 года, которое круто изменило судьбу и всю жизнь изгнанника.
Встреча в августе 1831 года в Заполье с Филаретом Казакевичем, чуть позже с Константином Залесским и Винсентом Непокайчицким привела его в повстанческий отряд генерала Хлоповского, который 13 июля 1831 года был интернирован в Пруссию.
According to the verdict in the case of filarets and philomats, Domeyko was sent to the Zapolye estate under police supervision. Zdislav Sitko writes that, deprived of the right to occupy whatever position, the master of philosophy hosted the Zapolye estate "with a book in his hands." Here Zhegota, as Adam Mickiewicz called it in the poem "Dzyady", was known as the best economist in Lithuania. He had to treat sick peasants, pin new varieties of apples and pears, replace the veterinarian. According to Zdislav Jan Rin, here in Zapolye, Domeyko was visited by Adam Mitskevich and Marya Vereshchak. Here he was going to build a house. But the uprising of 1830 began, which drastically changed the fate and life of the exile.
A meeting in August 1831 in Zapolye with Filaret Kazakevich, a little later with Konstantin Zalessky and Vincent Nepokaichitsky brought him to the rebel detachment of General Khlopovsky, who was interned in Prussia on July 13, 1831.
У экспазіцыі прадстаўлены кнігі з аўтографамі вядомых навукоўцаў Беларусі, Літвы і Польшчы—даследчыкаў жыцця і дзейнасці Дамейкі, калекцыя мінералаў, навуковыя працы і кнігі Дамейкі, выдадзеныя на польскай і іспанскай мовах, копіі дакументаў з архіваў Вільні па справе філарэтаў і філаматаў, пратаколы допыту Ігната Дамейкі, якія падарылі вучоныя Віленскага дзяржаўнага універсітэта падчас наведвання школьнага музея, копія пісьма Дамейкі да Лясковіча з Гродзенскага архіва.
В экспозиции представлены книги с автографами известных ученых Беларуси, Литвы и Польши-исследователей жизни и деятельности Домейко, коллекция минералов, научные работы и книги Домейко, выданные на польском и испанском языках, копии документов из ар архивов Вильнюса по делу филаретов и филоматов, протоколы допроса Игнатия Домейко, которые подарили ученые Вильнюсского государственного университета во время посещения школьного музея, копия письма Домейко к помещику Лясковичу из Гродненского архива.
The exposition presents autographed books by famous scientists from Belarus, Lithuania and Poland, researchers of the life and work of Domejko, a collection of minerals, scientific works and books of Domejko, issued in Polish and Spanish, copies of documents from the Vilnius archives on the case of filarets and filomats, interrogation protocols of Ignat Domeyko, which was presented by scientists of Vilnius State University during a visit to the school museum, and the copy of Domeyko’s letter to the landowner Lyaskovich from the Grodno archive.
Навуковая работа “Лідскія пуцявіны Ігната Дамейкі: запольскі перыяд” Арабовіча Дзмітрыя была прадстаўлена на V навукова-практычнай канферэнцыі “Ступені да навукі” і атрымала дыплом 3 ступені.
Научная работа "Лидские дороги Игнатия Домейко: Запольский период" Арабковича Дмитрия была представлена на V научно-практической конференции "Ступени к науке" и получила диплом 3 степени.
The scientific work "Lida Roads of Ignat Domeyko: Zapolsky Period" was presented by Dmitry Arabkovich at the V scientific-practical conference "Steps to Science" and received a diploma of 3 degrees.
Мая малая радзіма - вёска Крупава
Моя малая родина - деревня Крупово
"My small motherland - village Krupovo"
Гісторыя школы непарыўна звязана з гісторыяй вёскі, а Крупава – адно з найстаражытнейшых паселішчаў Лідчыны, датай яго заснавання лічыцца сярэдзіна XVст. Першы ўспамін звязаны з касцёлам, які быў пабудаваны ў 1460 г.
Гэта быў адзін з самых ранніх касцёлаў на Лідчыне. Па звестках Балінскага, у 1336 г. у Ліду з Польшчы прыбылі прапаведаваць “веру Хрыстову” францысканцы. У 1387 годзе яны заснавалі у Лідзе адзін з першых касцёлаў на Беларусі. Другім быў пабудаваны касцёл у Шчучыне (1436г.), трэцім, верагодна, стаў касцёл у Крупаве (1460 г.).
Наведвальнікі музея могуць пазнаёміцца са шматлікімі фотаздымкамі розных гадоў, дакументамі, рэчамі, якія перадалі ў музей жыхары вёскі, настаўнікі і выпускнікі школы, нумарамі газет канца 19 ст., падручнікамі розных гадоў, пісьмовымі прыналежнасцямі школьніка.
История школы неразрывно связана с историей села, а Крупово - одно из древнейших поселений Лидчины, датой его основания считается середина XV в. Первое упоминание связано с костелом, построенным в 1460 г.
Это был один из самых ранних храмов в Лидском районе. По сведениям Балинского, в 1336 г. в Лиду из Польши прибыли проповедовать "веру Христову" францисканцы. В 1387 году они основали в Лиде один из первых храмов в Беларуси. Вторым был построен костел в Щучине (1436г.), третьим, вероятно, стал костёл в Крупово (1460).
Посетители музея могут познакомиться с многочисленными фотографиями разных лет, документами, вещами, которые передали в музей жители села, учителя и выпускники школы, номерами газет конца 19 в., учебниками разных лет, письменными принадлежностями школьника.
The history of the school is inextricably linked with the history of the village, and Krupovo is one of the oldest settlements in Lida region, the middle of the 15th century is considered the date of its foundation. The first mention is related to the church, built in 1460.
It was one of the earliest temples in the Lida district. According to Balinsky, in 1336 the Franciscans arrived in Lida from Poland to preach the “faith of Christ”. In 1387, they founded one of the first temples in Belarus in Lida. The second church was built in Shchuchin (1436), the third, probably, was the church in Krupovo (1460).
Museum visitors can get acquainted with numerous photographs of different years, documents, things that were given to the museum by village residents, teachers and school graduates, newspaper numbers of the late 19th century, textbooks from different years, and schoolchildren's writing instruments.
 |
 |
|
Праект касцёла, 1922г. Проект костела, 1922г. Church Plan, 1922. |
Газеты, 1886г., малітваслоў, пач. 20 ст. Газеты, 1886г., Молитвослов, нач. 20 в. Newspapers, 1886., Prayer, beginning. 20 |
 |
 |
|
Фотаздымак 1932г. Фотография 1932г. Photo 1932 |
Дзённікі і сшыткі розных гадоў Дневники и тетради разных лет Diaries and notebooks of different years |
|
|
|
Атэстат сталасці Я.А.Вашкевіча, былога дырэктара школы. Аттестат зрелости Я.А.Вашкевича, бывшего директора школы. Maturity certificate of Y. Vashkevich, former director of the school. |
Артыкул аб музеі Крупаўскай СШ у піянерскай газеце, 1983г. Статья о музее Круповскай СШ в пионерской газете, 1983г. An article about the Krupovo school’s museum in the Pioneer newspaper, 1983. |
 |
Прадметы часоў Вялікай Айчыннай вайны Предметы времен Великой Отечественной войны Objects of the Great Patriotic War |
Вайна пакінула вогненны след у лёсах нашых землякоў. Прайшоў дарогамі вайны, быў удзельнікам партызанскага руху на Віцебшчыне Волчык В.А. — былы настаўнік нашай школы. На жаль яго няма зараз ужывых, але члены пошукавага атрада “Следапыт” сабралі матэрыял, запісалі ўспаміны блізкіх пра Віктара Аляксандравіча. Вынікам гэтай дзейнасці стала работа “Дарогамі вайны альбо З успамінаў сям'і В.А. Волчыка - педагога-ветэрана - удзельніка Вялікай Айчыннай вайны”.
У этнаграфічным кутку “Сялянская хатка” прадстаўлены рэчы побыту беларусаў: пралка, страхара, прасы, льночасалка, сукала, рушнікі, вышыванкі, посцілкі, адзенне, плеценыя кубельцы і другія рэчы.
Война оставила огненный след в судьбах наших земляков. Прошел дорогами войны, был участником партизанского движения на Витебщине Волчик В.А. - бывший учитель нашей школы. К сожалению, его нет сейчас в живых, но члены поискового отряда "Следопыт" собрали материал, записали воспоминания близких о Викторе Александровиче. Результатом этой деятельности стала работа "Дорогами войны или Из воспоминаний семьи В.А. Волчика - педагога-ветерана - участника Великой Отечественной войны ".
В этнографическом уголке "сялянская хатка" представлены предметы быта белорусов: прялка, страхара, утюги, льночесалка, сукала, ручники с вышивкой, покрывала, одежда, плетеные кубельцы и другие вещи.
The war left a trail of fire in the fates of our fellow countrymen. Passed the road of war, was a member of the partisan movement in the Vitebsk region V.Volchik - a former teacher of our school. Unfortunately, he is not alive now, but the members of the search squad "Pathfinder" collected material and recorded the memories of relatives of V.Volchik. The result of this activity was the work "Roads of war or From the memoirs of the family of V. Volchik - a veteran teacher - a participant in the Great Patriotic War. In the ethnographic area of the "village house" are presented household items of Belarusians: a spinning wheel, insurance, irons, a linen comb, sukala, hand-made embroideries, bedspreads, clothes, wicker bowls and other things.
|
|
|
|
|
Мы заўсёды рады гасцям!
Мы всегда рады гостям!
We are always delighted to meet guests!
